dinsdag 31 januari 2012

Vegetarisme, of hoe het gemis te omzeilen


Op mijn vorige stukje over vegetarische bah-pau’s kreeg ik van Paul een lange reactie die me inspireerde tot het volgende antwoord. Omdat ik het een belangrijk onderwerp vind op een kookblog, publiceer ik hem als artikel en niet als reactie, zodat iedereen het kan lezen en zich daar een mening over kan vormen. 
Alle beetjes helpen Paul, dat is ook mijn motto. Het zal beter zijn voor mijn lijf en beter voor het milieu. Voor het dier denk ik dat het misschien niet eens uitmaakt. Als we allemaal vegetariër zouden worden houden we op termijn alleen nog maar huisdieren over. We ontnemen dieren (de vleesleveranciers) dan de kans op bestaan. Bovendien kunnen dieren die goed gehouden worden, ook ondanks de onvermijdelijke slacht, een goed leven hebben. Zij hebben geen voorkennis van de slacht, en als die goed wordt voorbereid en uitgevoerd kan ik daar persoonlijk mee leven. Ik ben ook blij met mijn eigen leven terwijl ik weet dat mijn laatste dagen/weken waarschijnlijk niet leuk zullen zijn. 
Ik kreeg een bord soep van een rasvegetariër met worst erin. Worst?? Jawel, namaak worst, maar zo goed gemaakt dat ik het haast niet geloven kon. Sindsdien ben ik ook weer eens gaan kijken op de vleesvervangersafdeling (onthouden,- scrabbelen!). Ik was aangenaam verrast moet ik zeggen. 
Maar even tussendoor, ik heb eigenlijk een hekel aan het woord ‘vleesvervanger’. Het lijkt daarmee alsof een maaltijd persé met vlees bereid moet zijn of anders niet volwaardig is. Vlees, groente, aardappelen, luidt een oud en verlopen nationaal adagium. Aardappelen zijn groenten en lijken nu niet meer vanzelfsprekend op het menu te staan,- leve de variatie. En het gebod ‘vlees op tafel’ is ook niet meer vanzelfsprekend. 
Ik zie mezelf meer als flexitariër. Iemand die de positieve kanten van het vegetarisme ziet en dat ook regelmatig probleemloos in praktijk brengt, maar die ook zonder gewetensbezwaren een mooie steak opeet. Met andere woorden, het hoeft niet zo fanatiek, een beetje minder is ook goed. 
Ik ben groot gebracht met vlees, mijn ouders stelden daar prijs op. Mijn moeder bereidde grote braadstukken en kon, en kan, met grote liefde en kennis de uitstalling van de slager bekijken. De smaak van goed vlees dat goed bereid is kan niet door iets anders vervangen worden. Ook het gevoel om een mooi stuk vlees op de dis te hebben is uniek, net zoals een mooi stuk patisserie aan het eind van de maaltijd of bijvoorbeeld een prachtig stuk tarbot. 
En zo komen we bij de crux voor mijn gevoel. Een goed voedingspatroon is gevarieerd. Vlees, vis, groenten, fruit, zuivelproducten, noten, noem maar op, behoren daar toe. Als één onderdeel daarvan wegvalt of vermindert, zonder nadelige gevolgen voor onze gezondheid, dan kan ik daarmee best leven. Koken en eten met de seizoenen is je verheugen op de komst van … Door die vreugde valt het ontbreken van bijvoorbeeld vlees mij niet zo op. Trouwens, ik eet ook niet dagelijks noten terwijl ik die heel lekker vind, en zo zijn er nog legio producten.
Daarom kijk ik nogal eens in het boek De dikke vegetariër als ik hem zie staan. Wat een macht aan mogelijkheden wordt hier geboden, wat een nieuwe rijkdom aan ideeën, wat maakt het boek mij nieuwsgierig. Ik vind het eigenlijk te duur, daarom heb ik het nog niet aangeschaft. 
Ik heb wel onlangs het boek Handboek voor de perfecte steak gekocht, een echt vleesboek waarin echt alles staat, inclusief de slacht, wat je moet weten als je een steak wilt kopen en bereiden. Ik ga er beslist heerlijke gerechten uit maken want ook ik kan me verheugen op een onvervalst goed bereid stuk vlees. En dát heeft dan de hoofdrol op tafel, ik zal mijn zuivel dan niet missen.
Flexitariër dus, ik kan er mee leven en geniet onbezwaard van mijn voeding.
Stelling 
Als je gevarieerd eet en kookt, met de seizoenen, dan is het gemakkelijker om minder of geen vlees te eten.
Ik ben benieuwd naar jullie reacties, daarom heb ik voor de aardigheid een kleine enquête boven in de kantlijn gezet. Doe je mee?

7 opmerkingen:

Unknown zei

Theo, leuk dat je er aan separaat blogje aan wijdt. Het is inderdaad noodzakelijk om terug te schakelen en de vleesconsumptie te verminderen, flexetarier te worden. Een mens is een product van omgeving en opvoeding. Thuis werd er welhaast elek dag aardappelen-vlees-groenten gegeten. Behalve de zaterdag, dan soep en brood omdat iedereen bezig was in de tuin en met klussen en er dus weinig kooktijd was (of zoiets). Zoals eerder gezegd, ik had slechte ervaringen met vleesvervangers en bleef er bij uit de buurt. Dat mag natuurlijk niet zo blijven. Stel dat m'n eerste pasta die ik ooit at nog niet gaar was en ik had besloten nooit meer pasta te eten. Dan was een wereld aan smaaksensaties me ontnomen. (Of dat je na 1 slechte mossel, nooit meer mossels eet)
Nee, ik neem me echt voor om hybride gehakt te gaan proberen als vernieuwde kennismaking met de 'vleesvervangers' Ik heb al wat ideetjes/receptjes wat ik er mee wil gaan doen en ben benieuwd hoe het gezin reageerd na de maaltijd wanneer ik dan pas mededeel wat voor gehakt het was.
(Zo moet ik ook nog eens de kalftong en varkenswang introduceren, want ze gillen NU al dat ze dat noooooit zullen eten)

Nell zei

Zelf zit ik ook middenin een vleesverlatersperiode. De laatste keer dat ik hierin zat, ligt al weer zo'n 10 jaar achter me. Destijds veel vleesvervangers geprobeerd, maar nu houd ik me er verre van. Hoewel ze niet eens zo gek smaken, zijn ze allemaal veel te zout.
Overal kaas op en door, is ook niet echt de oplossing hier in huis, gezien het verhoogde cholesterolgehalte van Man en mijzelf.
Zolang de knop niet helegaar óm is, blijft het een beetje tobben. Gelukkig doe ik wel op diverse kookblogs veel inspiratie op, bijv. Carolines blog.

Caroline Brouwer zei

Wij eten ook steeds minder vlees( nog maar 2 x per week)Maar vleesvervangers zijn wij ook niet dol op, ze vervelen zo gauw. Tenminste ik bedoel dat wat je bij de supermarkt koopt. Nou vind ik vlees van de supermarkt ook niet lekker, dat moet voor mij van een goede slager komen en kip van de poelier. Waar koop jij je vleesverangers?

Winny zei

Kijk eens bij de vegetarische slager, volop vegetarische alternatieven en bijna niet van vlees te onderschijden en echt lekker. Anders zelf maken, met bonen etc kan je geweldige produkten op tafel toveren.

Groet van een vegetariër

Karin zei

Leuk vervolg op Paul zijn reactie.
We zijn jaren vegetariër geweest maar het begon toch een beetje te knagen, de heerlijke stoofpotten, een kippetje toch wel lekker op zijn tijd.
Dus nu horen we bij de flexitariërs, we eten meestal 1 of 2 keer in de week vlees, net hoe het uitkomt.
Vleesvervangers hebben we eigenlijk nooit, door de pasta gaat eigenlijk nooit vlees, alleen bij uitzondering (Carbonara of Bolognese) en ook door de nasi/bami gaat geen vlees, soms gerookte tofu of de tempé van T&S ;-).
En we eten vaak genoeg aardappelen en groente zonder vlees, dan is het niet compleet is de geijkte opmerking, er is een lege plek op je bord en daar moet dat stukje vlees……….ik denk dat dat een kwestie van wennen is.
Het vlees wat we eten is meestal biologisch, in ieder geval diervriendelijk. Het geeft een beter gevoel, voor ons en voor het dier.
En wat eten met de seizoenen betreft, ook daar houden we zo veel mogelijk rekening mee, we vinden het juist heerlijk om weer uit te kijken naar de eerste aardbeien, asperges, slabonen en ga zo maar door. De groente speelt bij ons meestal de hoofdrol, ik weet niet of het dan makkelijker is om geen vlees te eten, ik denk meer dat het een gewoonte is, een gewenning.

Groet, Karin.

PS je chocolademousse was heerlijk, ik heb weer behoorlijk punten gescoord ;-)

Anoniem zei

Kaas is per definitie niet vegetarisch: er moeten koeien voor kalven om melk te krijgen. En waar blijven die kalfjes? In de vleesindustrie.

Nog een misverstand: vegetarisch eten is niet beter voor het milieu, maar trekt een bijzonder grote wissel op het milieu. Als je milieuvriendelijk wilt eten (in de zin van een zo klein mogelijke ecologische voetafdruk) dan moet je aan de plofkip. Die belast het milieu het minst.

En die vleesvervangers: daar worden hele oerwouden voor gekapt, om ons verwende westerse mensen nepvlees, gemaakt van sojabonen, voor te schotelen.

Om maar niet te spreken over alle ingevlogen groenten uit verre landen. Hoe goed voor het milieu is dat?

Eerlijk gezegd beschouw ik het vegetarisme als een levensovertuiging, een godsdienst, die de mijne niet is, dat moge duidelijk zijn. Het kenmerk: er wordt op het gevoel van mensen gespeeld, en feiten zijn niet belangrijk. Mensen krijgen een goed gevoel, en daar lijkt het om te gaan.

Theo zei

Bedankt anoniem voor je reactie, ik hoor graag een tegengeluid om te zien om mijn opvattingen stand kunnen houden, of om tot een nieuw inzicht te komen.
Ik geloof dat melkvee ook melk geeft zonder kalveren. Kaas lijkt me toch een echt vegetarisch product. Als dat vee 'afgedankt' wordt en naar de slachterij gaat en je zou het opeten, dan zou je geen vegetariër meer zijn.
Je schrijft over de kleinst mogelijke ecologische voetafdruk als je een plofkip eet, maar zou er niet een tussenweg zijn? Zouden we niet de plofkip kunnen laten voor wat hij is en een keuze kunnen maken in vegetarisch eten en een zo klein mogelijke ecoafdruk?
Ik neem eerlijk gezegd aan de oerwouden gekapt worden voor de houtopbrengst en niet om ruimte te creëren om sojabonen te kunnen verbouwen om de vegetariërs te bedienen.
Je hebt natuurlijk helemaal gelijk dat de ingevlogen groentes niet goed zijn voor ons milieu, maar je zou, vegetariër of niet, met onze seizoenen mee kunnen eten om dat effect te niet te doen en bovendien groenten te eten die op dat moment optimaal van smaak zijn.
Vegetarisme is inderdaad een levensovertuiging die voor sommigen heel ver gaat in hun beleving. Dat komt vaak voor uit de behoefte aan een goed gevoel. Alle mensen streven daarnaar, ook al staan hun opvattingen lijnrecht tegenover elkaar. Dat streven vind ik niet slecht maar een menselijke eigenschap.
Maar je noemt ook nog en passant de feiten. Die lijken mij van doorslaggevend belang. Hoe moeilijk ze soms ook te achterhalen zijn, en hoe moeilijk het is om coherent te interpreteren tot een sluitende opvatting, ze zijn ons enige houvast in onze zoektocht naar een gefundeerde mening.
Jammer dat die feiten niet eenduidig op tafel liggen.

Related Posts with Thumbnails